Câu lạc bộ Tin học dành cho học sinh Tiểu học

[sai mần gium pen 07 - Vũ Hoàng Quân 5/4]

Mục tiêu buổi học:​

• Hiểu Python là gì
• Biết cách chạy code
• Làm quen với biến, kiểu dữ liệu, toán tử, input/output, câu lệnh điều kiện, vòng lặp
• Viết được chương trình đơn giản đầu tiên

---

1. Python là gì?​

• Là ngôn ngữ lập trình dễ đọc và thân thiện nhất hiện nay.
• Dùng được cho nhiều lĩnh vực: làm game, web, trí tuệ nhân tạo (AI), khoa học dữ liệu, tự động hóa,...

Ví dụ:

print("Hello, world!")

Đây là dòng đầu tiên mọi lập trình viên Python viết.
Nó in ra dòng chữ Hello, world!

---

2. Cách chạy code Python​

Bạn có thể chạy code bằng:

1. IDLE (có sẵn khi cài Python)
2. VS Code (phần mềm lập trình phổ biến)
3. Trang web online như: replit.com hoặc programiz.com/python/online-compiler

---

3. Biến (Variables)​

Biến là nơi lưu trữ dữ liệu trong bộ nhớ máy tính.
Ví dụ:

name = "Don"
age = 15
height = 1.7

Giải thích:

• name là biến kiểu chuỗi (string)
• age là số nguyên (integer)
• height là số thực (float)

---

4. Kiểu dữ liệu cơ bản​

Kiểu dữ liệu	Ví dụ	Ý nghĩa
int	10	số nguyên
float	3.14	số thực
str	"Python"	chuỗi ký tự
bool	True hoặc False	logic đúng/sai
None	None	giá trị rỗng

Kiểm tra kiểu:

x = 3.14
print(type(x))  # <class 'float'>

---

5. Toán học trong Python​

a = 10
b = 3

print(a + b)  # cộng
print(a - b)  # trừ
print(a * b)  # nhân
print(a / b)  # chia
print(a // b) # chia lấy phần nguyên
print(a % b)  # chia lấy dư
print(a ** b) # lũy thừa

---

6. Nhập dữ liệu (input)​

Người dùng có thể nhập thông tin từ bàn phím:

name = input("Nhập tên của bạn: ")
print("Xin chào,", name)

Lưu ý: input() luôn trả về chuỗi.
Nếu muốn nhập số:

age = int(input("Nhập tuổi: "))
print("Năm sau bạn sẽ", age + 1, "tuổi")

---

7. Câu điều kiện (if – elif – else)​

Giúp chương trình ra quyết định.

age = int(input("Nhập tuổi của bạn: "))

if age >= 18:
    print("Bạn là người lớn.")
elif age >= 13:
    print("Bạn là thiếu niên.")
else:
    print("Bạn là trẻ em.")

Dấu : bắt buộc phải có, và dòng bên dưới phải thụt vào (indent) bằng 4 dấu cách hoặc 1 tab.

---

8. Vòng lặp (Loop)​

for – lặp theo số lần​

for i in range(5):
    print("Lần:", i)

→ Kết quả: 0, 1, 2, 3, 4

while – lặp theo điều kiện​

count = 0
while count < 5:
    print("Đếm:", count)
    count += 1

---

9. Danh sách (List)​

List chứa nhiều giá trị:

fruits = ["apple", "banana", "cherry"]
print(fruits[0])  # apple
print(len(fruits))  # 3
fruits.append("orange")  # thêm phần tử
for fruit in fruits:
    print(fruit)

---

10. Từ điển (Dictionary)​

Dạng dữ liệu có cặp key – value:

person = {
    "name": "Don",
    "age": 15,
    "city": "Hanoi"
}
print(person["name"])

---

11. Hàm (Function)​

Hàm giúp gom các đoạn code lại để dễ dùng lại.

def greet(name):
    print("Xin chào", name)

greet("Don")

Nếu bạn muốn trả về kết quả (dùng return):

def add(a, b):
    return a + b

print(add(3, 4))

---

12. Xử lý lỗi (Error Handling)​

Dùng try – except để tránh lỗi khi nhập sai:

try:
    x = int(input("Nhập số: "))
    print(10 / x)
except ZeroDivisionError:
    print("Không chia được cho 0!")
except ValueError:
    print("Phải nhập số nha!")

---

13. Dự án nhỏ đầu tiên: “Máy tính mini”​

a = float(input("Nhập số thứ nhất: "))
b = float(input("Nhập số thứ hai: "))
op = input("Chọn phép tính (+, -, *, /): ")

if op == "+":
    print("Kết quả:", a + b)
elif op == "-":
    print("Kết quả:", a - b)
elif op == "*":
    print("Kết quả:", a * b)
elif op == "/":
    print("Kết quả:", a / b)
else:
    print("Phép tính không hợp lệ!")

---

Tóm tắt kiến thức buổi đầu:​

Phần	Bạn đã học gì
Python là gì	Ngôn ngữ lập trình dễ đọc, dễ học
print()	In ra màn hình
Biến, kiểu dữ liệu	Cách lưu trữ thông tin
Toán học	+, -, *, /, %, **
input()	Nhập dữ liệu từ người dùng
if / else	Ra quyết định
for / while	Lặp lại hành động
list, dict	Lưu trữ nhiều dữ liệu
function	Tái sử dụng code
try/except	Bắt lỗi an toàn