Jack the Ripper là một kẻ giết người hàng loạt không rõ danh tính, hoạt động ở những khu vực có đa phần người nghèo sinh sống, xung quanh khu Whitechapel, Luân Đôn, Anh vào năm 1888. Trong cả các hồ sơ vụ án cũng như tường thuật báo chí đương thời, tên sát nhân này còn được gọi với những cái tên như Sát nhân Whitechapel.
Những vụ tấn công được cho là do Jack Đồ tể gây ra phần lớn liên quan đến những gái mại dâm sống và làm việc trong các khu ổ chuột ở East End, Luân Đôn. Nạn nhân thường bị Jack rạch cổ họng rồi cắt xẻo vùng bụng. Có nhiều đề xuất cho rằng Jack the Ripper có kiến thức về giải phẫu hoặc phẫu thuật khi xét tới việc y đã cắt bỏ cơ quan nội tạng của ít nhất ba nạn nhân. Trong tháng 9 và tháng 10 năm 1888, tin đồn xung quanh giả thuyết các vụ giết người có liên quan đến nhau liên tục gia tăng. Nhiều cá nhân bắt đầu gửi các lá thư tới cho giới truyền thông cũng như Scotland Yard, và tự nhận mình là kẻ thủ ác. Cái tên Jack the Ripper cũng bắt nguồn từ một lá thư như vậy rồi được phổ biến trên các phương tiện thông tin. Tuy nhiên, lá thư trên bị nhiều người cho là một trò lừa bịp, có thể do một ký giả viết nhằm thu hút dư luận quan tâm tới câu chuyện và thúc đẩy doanh số bán báo. Người làm việc tại Ủy ban Cảnh giác Whitechapel là George Lusk đã nhận lá thư "Gửi từ Địa ngục" cùng với một nửa quả thận người tẩm rượu. Quả thận này có thể được lấy từ một trong số những nạn nhân là Catherine Eddowes. Tính chất dã man phi thường của các vụ án mạng và công tác đưa tin của truyền thông đã khiến công chúng ngày một tin vào sự tồn tại của một kẻ giết người hàng loạt duy nhất với biệt danh là "Jack the Ripper".
Tầm phủ sóng báo chí sâu rộng đã mang tới cho Jack the Ripper danh tiếng vang xa và lâu dài trên trường quốc tế, huyền thoại về y cũng ngày càng được củng cố thêm. Cảnh sát đã tiến hành điều tra về toàn bộ chuỗi 11 vụ giết người tàn bạo tại Whitechapel từ năm 1888 đến năm 1891. Tuy nhiên, họ không thể tìm ra sợi dây liên kết với những án mạng riêng trong năm 1888. Năm nạn nhân của những vụ sát hại bao gồm Mary Ann Nichols, Annie Chapman, Elizabeth Stride, Catherine Eddowes và Mary Jane Kelly. Chuỗi án mạng này diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 31 tháng 8 đến ngày 9 tháng 11 năm 1888 và được biết tới với tên gọi "năm vụ kinh điển", thường bị coi là có liên quan nhiều nhất tới cùng một kẻ sát nhân. Những vụ giết người kể trên mãi vẫn là án mở, và những truyền thuyết xoay quanh các tội ác này trở thành sự kết hợp giữa nghiên cứu lịch sử, văn hóa dân gian và dã sử.
Phụ nữ và trẻ em đang tụ tập trước một khu nhà trọ tập thể ở Whitechapel, gần các hiện trường vụ án của Jack the Ripper<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a>
Làn sóng nhập cư người Ireland ở Anh nổi lên vào cuối thế kỷ 19 khiến dân số tại các thành phố lớn ngày càng gia tăng, trong đó có vùng East End, Luân Đôn. Từ năm 1882, các khu vực tương tự lại tiếp tục đón nhận thêm những người tị nạn Do Thái chạy trốn khỏi các cuộc tàn sát diễn ra ở Sa quốc Nga và Đông Âu.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-2"><span>[</span>2<span>]</span></a> Năm 1888, giáo xứ khu Whitechapel ở East End, Luân Đôn, ngày một đông đúc với số dân tăng lên khoảng 80,000 người.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-ReferenceA-3"><span>[</span>3<span>]</span></a> Điều kiện nhà ở cũng như môi trường làm việc của những cư dân ở đây trở nên tồi tệ, và một tầng lớp hạ lưu nghèo khó đáng kể bắt đầu gia tăng.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-4"><span>[</span>4<span>]</span></a> Một nửa số trẻ em sinh ra tại East End đều chết trước khi lên năm.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-5"><span>[</span>5<span>]</span></a> Cướp giật, bạo lực và nạn nghiện rượu diễn ra như cơm bữa,<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-ReferenceA-3"><span>[</span>3<span>]</span></a> sự nghèo đói tràn lan đẩy nhiều phụ nữ vào con đường hành nghề mại dâm để kiếm sống qua ngày.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-6"><span>[</span>6<span>]</span></a>
Tháng 10 năm 1888, Sở Cảnh sát Thủ đô Luân Đôn ước tính có tới 62 nhà thổ cùng 1,200 gái mại dâm trên khắp Whitechapel.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-Evans-and-Skinner-p1-7"><span>[</span>7<span>]</span></a><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-FOOTNOTEFido198782-8"><span>[</span>8<span>]</span></a><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-FOOTNOTERumbelow200412-9"><span>[</span>9<span>]</span></a> Hàng đêm, khoảng 8,500 người cư trú trong 233 nhà trọ tập thể,<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-ReferenceA-3"><span>[</span>3<span>]</span></a> với giá 4 xu cho một giường đơn mỗi tối.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-10"><span>[</span>10<span>]</span></a> Ngoài ra, còn có các "nhà chài" được cột bằng dây, kéo qua từng gian phòng ngủ của mỗi nhà trọ, với chi phí 2 xu, dành cho trẻ em hoặc người lớn.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-11"><span>[</span>11<span>]</span></a>
Gánh nặng kinh tế kéo theo sự gia tăng đều đặn các vấn đề bất ổn xã hội. Từ năm 1886 đến năm 1889, nhiều cuộc biểu tình thường xuyên <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-12"><span>[</span>12<span>]</span></a> đã buộc cảnh sát phải can thiệp, đồng thời gây ra tình trạng náo động trong dân chúng. Chủ nghĩa bài Do Thái, giới tội phạm, sự phân biệt chủng tộc, những xáo trộn xã hội và tình trạng thiếu thốn vật chất nghiêm trọng gây ảnh hưởng tới nhận thức của công chúng rằng Whitechapel là một hang ổ khét tiếng của các hoạt động bất lương.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-13"><span>[</span>13<span>]</span></a> Định kiến trên càng được củng cố vào mùa thu năm 1888 khi các phương tiện truyền thông đưa tin về hàng loạt vụ giết người tàn bạo và kỳ quái đều quy trách nhiệm cho "Jack the Ripper", với một mức độ chưa từng có.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-14"><span>[</span>14<span>]</span></a>
Những vụ tấn công được cho là do Jack Đồ tể gây ra phần lớn liên quan đến những gái mại dâm sống và làm việc trong các khu ổ chuột ở East End, Luân Đôn. Nạn nhân thường bị Jack rạch cổ họng rồi cắt xẻo vùng bụng. Có nhiều đề xuất cho rằng Jack the Ripper có kiến thức về giải phẫu hoặc phẫu thuật khi xét tới việc y đã cắt bỏ cơ quan nội tạng của ít nhất ba nạn nhân. Trong tháng 9 và tháng 10 năm 1888, tin đồn xung quanh giả thuyết các vụ giết người có liên quan đến nhau liên tục gia tăng. Nhiều cá nhân bắt đầu gửi các lá thư tới cho giới truyền thông cũng như Scotland Yard, và tự nhận mình là kẻ thủ ác. Cái tên Jack the Ripper cũng bắt nguồn từ một lá thư như vậy rồi được phổ biến trên các phương tiện thông tin. Tuy nhiên, lá thư trên bị nhiều người cho là một trò lừa bịp, có thể do một ký giả viết nhằm thu hút dư luận quan tâm tới câu chuyện và thúc đẩy doanh số bán báo. Người làm việc tại Ủy ban Cảnh giác Whitechapel là George Lusk đã nhận lá thư "Gửi từ Địa ngục" cùng với một nửa quả thận người tẩm rượu. Quả thận này có thể được lấy từ một trong số những nạn nhân là Catherine Eddowes. Tính chất dã man phi thường của các vụ án mạng và công tác đưa tin của truyền thông đã khiến công chúng ngày một tin vào sự tồn tại của một kẻ giết người hàng loạt duy nhất với biệt danh là "Jack the Ripper".
Tầm phủ sóng báo chí sâu rộng đã mang tới cho Jack the Ripper danh tiếng vang xa và lâu dài trên trường quốc tế, huyền thoại về y cũng ngày càng được củng cố thêm. Cảnh sát đã tiến hành điều tra về toàn bộ chuỗi 11 vụ giết người tàn bạo tại Whitechapel từ năm 1888 đến năm 1891. Tuy nhiên, họ không thể tìm ra sợi dây liên kết với những án mạng riêng trong năm 1888. Năm nạn nhân của những vụ sát hại bao gồm Mary Ann Nichols, Annie Chapman, Elizabeth Stride, Catherine Eddowes và Mary Jane Kelly. Chuỗi án mạng này diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 31 tháng 8 đến ngày 9 tháng 11 năm 1888 và được biết tới với tên gọi "năm vụ kinh điển", thường bị coi là có liên quan nhiều nhất tới cùng một kẻ sát nhân. Những vụ giết người kể trên mãi vẫn là án mở, và những truyền thuyết xoay quanh các tội ác này trở thành sự kết hợp giữa nghiên cứu lịch sử, văn hóa dân gian và dã sử.
[sửa | sửa mã nguồn]
Phụ nữ và trẻ em đang tụ tập trước một khu nhà trọ tập thể ở Whitechapel, gần các hiện trường vụ án của Jack the Ripper<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a>Làn sóng nhập cư người Ireland ở Anh nổi lên vào cuối thế kỷ 19 khiến dân số tại các thành phố lớn ngày càng gia tăng, trong đó có vùng East End, Luân Đôn. Từ năm 1882, các khu vực tương tự lại tiếp tục đón nhận thêm những người tị nạn Do Thái chạy trốn khỏi các cuộc tàn sát diễn ra ở Sa quốc Nga và Đông Âu.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-2"><span>[</span>2<span>]</span></a> Năm 1888, giáo xứ khu Whitechapel ở East End, Luân Đôn, ngày một đông đúc với số dân tăng lên khoảng 80,000 người.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-ReferenceA-3"><span>[</span>3<span>]</span></a> Điều kiện nhà ở cũng như môi trường làm việc của những cư dân ở đây trở nên tồi tệ, và một tầng lớp hạ lưu nghèo khó đáng kể bắt đầu gia tăng.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-4"><span>[</span>4<span>]</span></a> Một nửa số trẻ em sinh ra tại East End đều chết trước khi lên năm.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-5"><span>[</span>5<span>]</span></a> Cướp giật, bạo lực và nạn nghiện rượu diễn ra như cơm bữa,<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-ReferenceA-3"><span>[</span>3<span>]</span></a> sự nghèo đói tràn lan đẩy nhiều phụ nữ vào con đường hành nghề mại dâm để kiếm sống qua ngày.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-6"><span>[</span>6<span>]</span></a>
Tháng 10 năm 1888, Sở Cảnh sát Thủ đô Luân Đôn ước tính có tới 62 nhà thổ cùng 1,200 gái mại dâm trên khắp Whitechapel.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-Evans-and-Skinner-p1-7"><span>[</span>7<span>]</span></a><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-FOOTNOTEFido198782-8"><span>[</span>8<span>]</span></a><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-FOOTNOTERumbelow200412-9"><span>[</span>9<span>]</span></a> Hàng đêm, khoảng 8,500 người cư trú trong 233 nhà trọ tập thể,<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-ReferenceA-3"><span>[</span>3<span>]</span></a> với giá 4 xu cho một giường đơn mỗi tối.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-10"><span>[</span>10<span>]</span></a> Ngoài ra, còn có các "nhà chài" được cột bằng dây, kéo qua từng gian phòng ngủ của mỗi nhà trọ, với chi phí 2 xu, dành cho trẻ em hoặc người lớn.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-11"><span>[</span>11<span>]</span></a>
Gánh nặng kinh tế kéo theo sự gia tăng đều đặn các vấn đề bất ổn xã hội. Từ năm 1886 đến năm 1889, nhiều cuộc biểu tình thường xuyên <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-12"><span>[</span>12<span>]</span></a> đã buộc cảnh sát phải can thiệp, đồng thời gây ra tình trạng náo động trong dân chúng. Chủ nghĩa bài Do Thái, giới tội phạm, sự phân biệt chủng tộc, những xáo trộn xã hội và tình trạng thiếu thốn vật chất nghiêm trọng gây ảnh hưởng tới nhận thức của công chúng rằng Whitechapel là một hang ổ khét tiếng của các hoạt động bất lương.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-13"><span>[</span>13<span>]</span></a> Định kiến trên càng được củng cố vào mùa thu năm 1888 khi các phương tiện truyền thông đưa tin về hàng loạt vụ giết người tàn bạo và kỳ quái đều quy trách nhiệm cho "Jack the Ripper", với một mức độ chưa từng có.<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Jack_the_Ripper#cite_note-14"><span>[</span>14<span>]</span></a>
