Câu lạc bộ Tin học dành cho học sinh Tiểu học

[sai mần gium pen 07 - Vũ Hoàng Quân 5/4]

Mục tiêu tiết học:​

• Hiểu STL là gì và tại sao nó cực mạnh.
• Làm quen với các cấu trúc dữ liệu hiện đại:
  1. pair – cặp dữ liệu
  2. map – ánh xạ khóa → giá trị
  3. set – tập hợp không trùng
  4. unordered_map, unordered_set – siêu nhanh nhờ bảng băm
  5. tuple – nhóm dữ liệu nhiều phần tử
• Ứng dụng: Thống kê và sắp xếp dữ liệu trong thực tế.

---

1. STL là gì?​

STL (Standard Template Library) là thư viện cấu trúc dữ liệu và thuật toán sẵn có của C++, giúp bạn tiết kiệm hàng trăm dòng code.

Bạn có thể lưu, sắp xếp, tìm kiếm dữ liệu mà không cần viết lại từ đầu.
STL bao gồm:

• Containers (cấu trúc dữ liệu) → vector, map, set, queue, stack, list, ...
• Algorithms (thuật toán) → sort(), find(), count(), ...
• Iterators (bộ lặp) → truy cập dữ liệu trong container.

---

2. pair – Lưu hai giá trị liên quan​

#include <iostream>
#include <utility>  // chứa pair
using namespace std;

int main() {
    pair<string, int> player = {"Huy", 1500};

    cout << "Ten: " << player.first << endl;
    cout << "Diem: " << player.second << endl;
}

Ứng dụng:
Dùng để lưu “tên + điểm”, “ID + giá trị”, “tọa độ x,y”...

---

3. map – Từ điển có thứ tự (key → value)​

map sắp xếp tự động theo khóa, không trùng khóa.

#include <iostream>
#include <map>
using namespace std;

int main() {
    map<string, int> score;

    score["Huy"] = 90;
    score["Linh"] = 85;
    score["Khang"] = 95;

    for (auto p : score) {
        cout << p.first << ": " << p.second << endl;
    }
}

Kết quả:

Huy: 90
Khang: 95
Linh: 85

Các thao tác quan trọng:

Hàm	Tác dụng
score[key]	Truy cập hoặc thêm phần tử
erase(key)	Xóa phần tử
count(key)	Kiểm tra tồn tại
size()	Số phần tử
clear()	Xóa tất cả

---

4. set – Tập hợp không trùng lặp, tự sắp xếp​

#include <iostream>
#include <set>
using namespace std;

int main() {
    set<int> nums = {5, 2, 2, 9, 1};

    nums.insert(3);
    nums.erase(9);

    for (int x : nums) cout << x << " ";
}

Kết quả:

1 2 3 5

Đặc điểm:

• Mỗi phần tử chỉ xuất hiện 1 lần.
• Tự động sắp xếp tăng dần.

---

5. unordered_map và unordered_set​

Giống map/set nhưng không sắp xếp, đổi lại tốc độ tìm kiếm cực nhanh (O(1)).

#include <iostream>
#include <unordered_map>
using namespace std;

int main() {
    unordered_map<string, int> age = {
        {"Huy", 18},
        {"Linh", 19},
        {"An", 17}
    };

    cout << "Tuoi cua Linh: " << age["Linh"] << endl;
}

Khi nào dùng unordered_map?

• Khi bạn cần truy xuất siêu nhanh.
• Không cần dữ liệu được sắp xếp.

---

6. tuple – Gói nhiều giá trị khác kiểu​

#include <iostream>
#include <tuple>
using namespace std;

int main() {
    tuple<string, int, double> student("Huy", 18, 9.5);

    cout << get<0>(student) << " - Tuoi: " << get<1>(student)
         << " - Diem: " << get<2>(student) << endl;
}

Ứng dụng:
Dùng khi bạn muốn trả về nhiều giá trị từ một hàm, ví dụ:

tuple<int,int,int> RGB() { return {255,128,64}; }

---

7. Bài tập thực tế: Thống kê điểm học sinh ​

#include <iostream>
#include <map>
#include <vector>
#include <algorithm>
using namespace std;

int main() {
    map<string, int> score = {
        {"Huy", 90}, {"Linh", 85}, {"An", 95}, {"Khang", 75}
    };

    vector<pair<string, int>> arr(score.begin(), score.end());

    sort(arr.begin(), arr.end(),
         [](auto &a, auto &b) { return a.second > b.second; });

    cout << "BANG XEP HANG DIEM:\n";
    for (auto &p : arr)
        cout << p.first << " - " << p.second << endl;
}

Kết quả:

An - 95
Huy - 90
Linh - 85
Khang - 75

---

TỔNG KẾT TIẾT 15​

Cấu trúc	Dữ liệu	Đặc điểm
pair	2 giá trị	Dễ dùng cho key-value nhỏ
map	key → value	Có thứ tự, không trùng khóa
set	Tập hợp	Không trùng, tự sắp xếp
unordered_map	key → value	Không sắp xếp, nhanh
tuple	Nhiều giá trị khác kiểu	Dùng để trả nhiều kết quả

 

[Nguyễn Hoàng Gia Phú-5/10]

Wwao