Câu lạc bộ Tin học dành cho học sinh Tiểu học

꧁༒☠𝑲𝒊𝒏𝒈☠༒꧂ · 07/11/2025

Nguyệt thực là hiện tượng thiên văn xảy ra khi MặtTrăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất, do MặtTrời, Trái Đấtvà Mặt Trăng thẳng hàng với nhauvà Trái Đất nằm ở giữa.
Khi đó, ánh sáng từ Mặt Trời bị Trái Đất chắn lại, khiến Mặt Trăng không được chiếu sáng trực tiếp và trở nên tối hơn hoặc có màu đỏ thẫm, được gọi là "trăng máu".
Hiện tượng này chỉ xảy ra vào những ngày trăng tròn.

Nguyên nhân:

Sự thẳng hàng của Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng, với Trái Đất ở chính giữa.
Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất, khiến nó không nhận được ánh sáng trực tiếp từ Mặt Trời.

Các loại nguyệt thực:

Nguyệt thực toàn phần: Toàn bộ Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất, khiến nó tối đi và có màu đỏ thẫm.
Nguyệt thực một phần: Chỉ một phần của Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối.
Nguyệt thực nửa tối: Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối nửa của Trái Đất, ánh sáng Mặt Trăng chỉ bị mờ đi một chút.

Cách quan sát:

Nguyệt thực có thể được quan sát bằng mắt thường một cách an toàn, không cần thiết bị chuyên dụng.
Hiện tượng này có thể được nhìn thấy từ bất cứ đâu ở nửa bán cầu tối của Trái Đất.
Nguyệt thực là một trong những hiện tượng thiên văn học được nhiều người quan tâm nhất. Khi đó, chúng ta sẽ được chiêm ngưỡng những khung cảnh độc đáo và hiếm thấy của Mặt Trăng, đặc biệt là nguyệt thực siêu trăng máu. Sau đây hãy cùng Bách hóa XANH tìm hiểu thêm những thông tin về hiện tượng nguyệt thực vô cùng thú vị này nhé.

1
Nguyệt thực là một hiện tượng thiên văn học liên quan đến vị trí của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Khi đó, chúng sẽ xếp thẳng hàng hoặc xấp xỉ thẳng hàng với nhau và Trái Đất nằm ở chính giữa.

Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời nằm thẳng hàng
Mặt Trăng sẽ đi vào hình chóp bóng của Trái Đất và bị Trái Đất che khuất khỏi ánh sáng của Mặt Trời toàn phần hoặc một phần nào đó.
Như ta đã biết, Mặt Trăng không tự nhiên phát sáng, nó luôn phản chiếu lại ánh sáng của Mặt Trời. Khi ánh sáng của Mặt Trời đến Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất, Mặt Trăng sẽ bị tối đen dần và tạo nên hiện tượng nguyệt thực.

2
Từ nay đến hết năm 2022, thế giới sẽ còn chứng kiến nguyệt thực cuối cùng của năm vào ngày 8/11/2022.Nguyệt thực toàn phần này có thể sẽ được nhìn thấy tại các địa điểm như một phần châu Á, Úc, Bắc Mỹ, một phần của Bắc và Đông u, Bắc Cực và hầu hết Nam Mỹ.

Nguyệt thực năm 2022 xảy ra vào ngày 8/11/2022
Tại Việt Nam, sự kiện thiên văn học này cũng sẽ được chiêm ngưỡng bằng mắt thường nếu trời quang mây mà không cần đến dụng cụ hỗ trợ.

3
Nguyệt thực toàn phần
Đây là hiện tượng xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng tối của Trái Đất, hay còn được gọi là hiện tượng mặt trăng máu. Ánh sáng từ Mặt Trăng sẽ mờ đi và chỉ còn nhìn thấy màu đỏ hoặc cam sẫm do bầu khí quyển của Trái Đất đã cản hết các tia sáng có bước sóng ngắn từ Mặt Trời chiếu đến, chỉ có các bước sóng đỏ và cam chiếu xuống Mặt Trăng

Nguyệt thực toàn phần

Nguyệt thực một phần
Nguyệt thực một phần xảy ra khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời gần như nằm trên cùng một đường thẳng. Ánh sáng của Mặt Trăng sẽ bị mờ và khuyết đi do bị che khuất. Bóng của Trái Đất sẽ có màu đỏ hoặc đen đang che ánh sáng từ Mặt Trời đến Mặt Trăng. Nó thường xảy ra trước hoặc sau hiện tượng nguyệt thực toàn phần.

Nguyệt thực một phần

Nguyệt thực nửa tối
Đây là hiện tượng khi Mặt Trăng đi vào vùng nửa tối của Trái Đất. Lúc này ánh sáng của Mặt Trăng sẽ mờ đi và dần tối lại. Hiện tượng này khó nhìn thấy bằng mắt thường và cần có dụng cụ hỗ trợ.

Nguyệt thực nửa tối

4
Trái Đất luôn luôn chịu lực hấp dẫn từ Mặt Trăng và Mặt Trời. Bình thường, vì chúng thường lệch hướng nhau nên lực hấp dẫn từ Mặt Trăng và Mặt Trời thường không đồng thời tác động lên Trái Đất. Thế nhưng khi xảy ra nguyệt thực, lực hấp dẫn trên Trái Đất sẽ cực đại do tổng lực tác động cùng lúc.
Điều này sẽ khiến các đợt thủy triều trên Trái Đất mạnh hơn và cao hơn bình thường. Chúng có thể gây ra một số dao động địa chất.

Nguyệt thực khiến các đợt thủy triều mạnh và cao hơn
Còn đối với con người, theo các chuyên gia cho biết, hiện tượng này sẽ khiến cho melatonin và hormonetrong người liên quan tới chu kỳ ngủ và thức bị suy giảm. Do đó vào những ngày này, con người sẽ cảm thấy khó ngủ hơn. Tuy nhiên hiện tượng này không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe. Ngoài ra còn có thống kê cho rằng nguyệt thực làm tăng tỉ lệ sinh nở của phụ nữ, thế nhưng chưa có xác thực.

Những ngày xảy ra nguyệt thực có thể khiến con người khó ngủ

5
Bạn hoàn toàn có thể xem hiện tượng nguyệt thực toàn phần và nguyệt thực một phần bằng mắt thường nếu tại địa điểm bạn theo dõi nằm trong khu vực có thể nhìn thấy và trời quang mây. Tuy nhiên để quan sát rõ hơn thì bạn có thể sử dụng ống nhòm hoặc kính thiên văn.
Còn đối với hiện tượng nguyệt thực nửa tối, bạn không thể quan sát bằng mắt thường vì thế cần sự hỗ trợ của các thiết bị thiên văn.

Có thể xem hiện tượng nguyệt thực bằng mắt thường

6
Nguyệt thực và nhật thực khác nhau như thế nào?
Có thể nói nguyệt thực và nhật thực đều là hai hiện tượng thiên văn học xảy ra khi Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất thẳng hàng với nhau. Tuy nhiên nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng ở giữa Mặt Trời và Trái Đất, khiến Trái Đất không thể nhận được ánh sáng từ Mặt Trời giữa ban ngày do bị Mặt Trăng che mất.

Nguyệt thực và Nhật thực
Trong khi đó, nguyệt thực xảy ra do Trái Đất ở giữa Mặt Trăng và Mặt Trời. Mặt Trăng không nhận được ánh sáng từ Mặt Trời do bị Trái Đất che khuất. Nguyệt thực ít xuất hiện trong năm hơn, chỉ khoảng 1-2 lần nhưng rất dễ nhìn thấy trong phạm vi rộng. Còn nhật thực có thể xuất hiện từ 2-5 lần trong nămnhưng chỉ có thể nhìn thấy ở một điểm rất hẹp.

Nguyệt thực diễn ra vào ban ngày hay ban đêm?
Nguyệt thực chỉ có thể xảy ra vào ban đêm, chỉ khi đó mới có thể nhìn thấy Mặt Trăng tối và mờ đi do Trái Đất che khuất ánh sáng từ Mặt Trời chiếu vào.

Nguyệt thực diễn ra vào ban đêm

Nguyệt thực dài nhất Thế kỷ 21 diễn ra khi nào?
Nguyệt thực dài nhất thế kỷ 21 là nguyệt thực một phần diễn ra vào ngày 19/11/2021 kéo dài trong hơn 3 tiếng đồng hồ. Tại Việt Nam, nguyệt thực đạt cực đại vào lúc 16h03 và có thể được quan sát từ 17h21 khi mặt trăng mọc.

Nguyệt thực dài nhất thế kỷ diễn ra ngày 19/11/2021

Khi nào xảy ra hiện tượng nguyệt thực siêu trăng máu?
Nguyệt thực siêu trăng máu là sự kết hợp của hai hiện tượng siêu trăng và mặt trăng máu khi xảy ra cùng lúc trong nguyệt thực. “Mặt Trăng máu” để chỉ hiện tượng nguyệt thực toàn phần. Lúc này mặt trăng sẽ có màu đỏ hoặc cam sẫm như máu.

Nguyệt thực siêu trăng máu
Trong khi đó, siêu trăng là để chỉ hiện tượng khi Mặt Trăng sẽ đi qua perigee (điểm gần Trái đất nhất), khi đó chúng ta sẽ thấy nó lớn hơn bình thường. Hiện tượng siêu trăng máu là hiện tượng hiếm hoi không dễ để nhìn thấy vì xác suất hai hiện tượng này xảy ra rất

Vì sao nguyệt thực thường xảy ra vào ngày rằm?
Nguyệt thực thường xảy ra vào những ngày rằm, trăng tròn bởi vì chỉ có lúc này thì Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất mới có thể nằm trên một hàng. Và khi đó Trái Đất mới có khả năng che khuất ánh sáng từ Mặt Trời chiếu đến Mặt Trăng.

Vì sao nguyệt thực thường xảy ra vào ngày rằm?

7

Hiện tượng Nguyệt Thực

Nguyệt thực toàn phần

Nguyệt thực bán phần

Nguyệt thực nửa tối

Nguyệt thực thường xảy ra vào ngày trăng rằm

Nguyệt thực siêu trăng máu