Còn gọi là
- Sinh: Năm 1753 tại xã Tây Sơn, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
- Mất: Năm 1792 tại Phú Xuân (Huế).
- Tên thật: Nguyễn Huệ
- Tước hiệu: Hoàng đế Quang Trung (sau khi lên ngôi năm 1788).
- Là một trong ba anh em nhà Tây Sơn (Nguyễn Nhạc – Nguyễn Huệ – Nguyễn Lữ) lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Tây Sơn lừng lẫy cuối thế kỷ XVIII.
1.
- Bắt đầu từ phong trào nông dân ở vùng Tây Sơn (Bình Định) chống lại chế độ phong kiến Trịnh – Nguyễn thối nát.
- Mục tiêu ban đầu là “phù Lê diệt Trịnh, đánh Nguyễn, trừ bạo chúa, cứu dân nghèo.”
- Nguyễn Huệ nhanh chóng nổi lên là vị tướng tài ba, được quân dân kính phục.
2.
- Sau nhiều năm chiến đấu, nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ cả chúa Nguyễn ở Đàng Trong và chúa Trịnh ở Đàng Ngoài, thống nhất đất nước.
- Đây là lần đầu tiên sau nhiều thế kỷ, nước Việt Nam được thống nhất từ Bắc chí Nam.
3.
- Cuối năm 1788, 29 vạn quân Thanh sang xâm lược nước ta, giúp vua Lê Chiêu Thống.
- Nguyễn Huệ lập tức lên ngôi Hoàng đế (lấy niên hiệu Quang Trung) và chỉ trong 5 ngày, đã chỉ huy đại quân hành quân thần tốc từ Huế ra Bắc.
- Ngày mồng 5 Tết Kỷ Dậu (1789), ông đại phá quân Thanh ở Ngọc Hồi – Đống Đa (Hà Nội).
- Đây là một trong những chiến thắng vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam, thể hiện tài thao lược và tinh thần quyết thắng.
- Sau khi thống nhất đất nước, Quang Trung tiến hành nhiều chính sách cải cách tiến bộ:
- Khôi phục kinh tế, chăm lo đời sống nhân dân.
- Cải cách giáo dục, dùng chữ Nôm trong thi cử và hành chính để dân dễ học, dễ hiểu.
- Cải tổ quân đội theo hướng chuyên nghiệp, tinh nhuệ.
- Dự định mở rộng quan hệ ngoại giao hòa bình với các nước láng giềng.
- Nguyễn Huệ qua đời năm 1792, khi mới 39 tuổi, giữa lúc đang xây dựng đất nước.
- Dù thời gian trị vì ngắn, nhưng ông để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử Việt Nam.
- Ông được nhân dân tôn vinh là “Anh hùng áo vải Quang Trung”, người đã:
- Nguyễn Huệ – Quang Trung là biểu tượng của tinh thần độc lập dân tộc, ý chí tự cường, và niềm tự hào Việt Nam.
- Tài năng quân sự của ông được ví như Napoléon của châu Á.
- Hằng năm, vào mùng 5 Tết, người dân vẫn tổ chức Lễ hội Đống Đa – Tây Sơn để tưởng nhớ công lao của ông.